Ήταν Οκτώβρης του 1943 όταν το πιο τολμηρό πείραμα Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και Άλμπερτ Αϊνστάιν έλαβε χώρα, γράφοντας ιστορία και μένοντας στα πρακτικά ως ένα από τα πιο ανεξήγητα μυστήρια του κόσμου. Το ημερολόγιο έδειχνε 28.
Πρωταγωνιστής, το πολεμικό πλοίο 89 μέτρων, US Eldridge, που κυριολεκτικά (;) εξαφανίστηκε μπροστά στα μάτια των έκπληκτων θεατών από το λιμάνι της Φιλαδέλφειας, ταξίδεψε 350 χιλιόμετρα μακριά, μέχρι το Νόρφολκ της Βιρτζίνια και επανεμφανίστηκε… 18 λεπτά αργότερα, έχοντας γυρίσει από ένα ταξίδι που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα απαιτούσε περισσότερες από 24 ώρες μέχρι την επιστροφή.
Ή τουλάχιστον… έτσι παρουσιάστηκε.
Το πιο παράξενο; Κανείς δεν το είδε να πλέει προτού εμφανιστεί ξαφνικά στο λιμάνι.
Το «Rainbow Project» -όπως είναι η επίσημη ονομασία του πειράματος, έμεινε στην ιστορία ως το «Πείραμα της Φιλαδέλφειας», έχοντας στηριχθεί στη Θεωρία των Ενιαίων Πεδίων του Αϊνστάιν.
Ο πιο πιστευτός μύθος
Η εμπλοκή του επιστήμονα δεν αμφισβητήθηκε ποτέ, ωστόσο κανείς δε μπόρεσε να αποφανθεί με βεβαιότητα για το αν η μυστηριώδης εξαφάνιση του αντιτορπιλικού πλοίου και η απρόσμενη επανεμφάνισή του στο λιμάνι λίγο αργότερα, αποτελούν προϊόν οπτικής εξαφάνισης, τηλεμεταφοράς, χωροχρονικής μετακίνησης ή έμπνευσης κάποιου δαιμόνιου μυαλού.
Επρόκειτο, άλλωστε, για το απόλυτο επιστημονικό άλμα, που έθετε σε εφαρμογή τη θεωρία του Αϊνστάιν σύμφωνα με την οποία η βαρύτητα συνδέεται με τον ηλεκτρισμό και το μαγνητισμό.
Ένα αόρατο πλοίο
Κανείς δε γνώριζε τον τρόπο πραγματοποίησης του πειράματος, όλοι, όμως, υποψιάζονταν το γιατί: Το Πολεμικό Ναυτικό έψαχνε τρόπους να αιφνιδιάσει τον εκάστοτε εχθρό του και να τον εξολοθρεύσει χωρίς δικές του απώλειες. Και τι καλύτερο από ένα… αόρατο πλοίο γεμάτο μάχιμους στρατιώτες;
Αρχικά βέβαια, στόχευαν να «χτίσουν» γύρω του ένα ισχυρό ηλεκτρομαγνητικό πεδίο, το οποίο θα απωθούσε της εχθρικές τορπίλες να το πλήξουν.
Αργότερα, όμως, το σχέδιο έμοιαζε «φτωχό» στα μάτια των ανικανοποίητων επιστημόνων, οι οποία συνέλαβαν την πιο επικίνδυνα υπέροχη ιδέα.
Να «εξαφανίσουν» το πλοίο κάνοντας το αόρατο στο νερό και τον αέρα.
Στις 28 Οκτωβρίου του 1943, όλα είναι έτοιμα. Το Πολεμικό Ναυτικό θέτει σε εφαρμογή το παράτολμο «Πείραμα της Φιλαδέλφειας» στο λιμάνι της πόλης.
Όλοι παρακολουθούν με αγωνία το πλοίο να ετοιμάζεται να απομακρυνθεί από τη ναυτική βάση με τον πιο ανορθόδοξο τρόπο.
Και, πράγματι συμβαίνει! Παρότι στην πρώτη φάση του πειράματος, ο σκελετός του αντιτορπιλικού διαγραφόταν καθαρά στο νερό, λίγο αργότερα κανείς δε μπορούσε να διακρίνει το παραμικρό.
18 λεπτά εξαφάνισης, ένα «αλλιώτικο» πλήρωμα
Το επανδρωμένο US Eldridge εξαφανίζεται από το λιμάνι της Φιλαδέλφειας με τη χρήση ηλεκτρομαγνητικών πεδίων μπροστά στα μάτια τους.
Λίγα λεπτά αργότερα, κάνει την εμφάνισή του στο Νόρφολκ της Βιρτζίνια, μόνο και μόνο για να επανεμφανιστεί από του πουθενά στη Φιλαδέλφεια. Τίποτα όμως δεν ήταν το ίδιο.
Ο μύθος θέλει το πλήρωμα του πλοίου – «πειραματόζωου» να επιστρέφει με σημαντικές απώλειες σε δραματικά άσχημη κατάσταση. Ορισμένοι δεν επέστρεψαν ποτέ, με τους ειδικούς να κάνουν λόγο για «απώλειες κατά τη μεταφορά».
Η μοίρα, όμως, ήταν ακόμη πιο σκληρή για όλους εκείνους που κατάφεραν να γυρίσουν.
Αυτό που ο μύθος θέλει να αντίκρυσαν όσοι τόλμησαν να εισέλθουν στο US Eldridge μετά την επανεμφάνισή του, ήταν αποτρόπαιο.
Άνθρωποι σε απόλυτη σύγχυση, λέγοντας ασυναρτησίες, με κενό βλέμμα, που έδιναν την εντύπωση πως είχαν χάσει τα λογικά τους, καθιστούσαν σαφές πως κάτι δεν πήγαινε καλά. Άλλοι, είχαν χτιστεί κυριολεκτικό στους τοίχους του πλοίου, ενώ πολλοί είχαν χάσει τη δυνατότητα ομιλίας.
Λέγεται, μάλιστα πως πολλοί από τους επιζώντες εξαφανίζονταν και επανεμφανίζοντας για ώρες μετά την επιστροφή του πλοίου στο λιμάνι.
Τίποτα πλέον δεν ήταν το ίδιο. Κάτι που κατάλαβε και ο ίδιος ο Αϊνστάιν.
Έχοντας τρομοκρατηθεί και ο ίδιος από τις συνέπειες του παράτολμου σχεδίου του, αποφάσισε να καταστρέψει κάθε τι που θα οδηγούσε στην πιθανή επανάληψη του πειράματος.
Αυτός θεωρήθηκε ήταν και ο λόγος που τα χειρόγραφά του δε βρέθηκαν ποτέ, καθώς -όπως λέγεται ότι υποστήριξε λίγο αργότερα-, «κανείς δεν ήταν έτοιμος για μία τόσο εξελιγμένη επιστημονική γνώση».
Ήταν ίσως η πρώτη φορά που ένας επιστήμονας έβαλε την ανθρωπότητα πάνω από τη δική του επιβεβαίωση και ικανοποίηση…
Πού βρισκόταν το πλοίο κατά τα 18 λεπτά της εξαφάνισής του;
Η απάντηση δόθηκε από το ναύτη Αλ Μπιέλεκ, ο οποίος υποστήριξε πως ήταν ένας από τους δύο που έθεσαν σε λειτουργία τα μηχανήματα στο δωμάτιο ελέγχου λίγο πριν το πλοίο εξαφανιστεί.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το γιγαντιαίο αντιτορπιλικό και το πλήρωμά του, ταξίδεψαν στο 1983 – δηλαδή 40 χρόνια μπροστά στο χρόνο. Όσο για το μέρος στο οποίο βρέθηκαν; Ήταν οι υπόγειες εγκαταστάσεις του προγράμματος «Μόντοκ» στο Λονγκ Άιλαντ.
Η «κατάρα» του US Eldridge και το ταξίδι του στην Ελλάδα
Από εκείνη την ημέρα, όποιος τολμούσε να αναφέρει το ταξίδι του US Eldridge, έβλεπε στα μάτια όσων τον άκουγαν τον απόλυτο τρόμο. Οι αναμνήσεις ήταν πολλές και διόλου ευχάριστες, διότι κανείς δε μπόρεσε να ξεχάσει την τραγική κατάσταση στην οποία επέστρεψε το πλήρωμά του.
Η ιστορία του πλοίου, όμως, δεν τελειώνει εδώ. Μερικά χρόνια αργότερα, στις 15 Ιανουαρίου του 1951, ήρθε στην Ελλάδα ως «δώρο» της Αμερικής στο Πολεμικό Ναυτικό της χώρας μας στο πλαίσιο της αμερικανικής βοήθειας. Το όνομά του ήταν πλέον «Λέων».
Η «κατάρα» που το κυνηγούσε, ωστόσο, δεν έσβησε με την αλλαγή του ονόματός του. Ή μήπως ήταν ο θρύλος του που ασκούσε τόση γοητεία στους μεταγενέστερους, κάνοντας τους να φαντάζονται πράγματα που δεν υπήρχαν;
Πόση φαντασία πρέπει να έχει κανείς για να υποστηρίξει πως οι σελίδες του ημερολογίου του πλοίου από τον Αύγουστο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1943 λείπουν; Σίγουρα πολλή.
Κάπου στα μέσα του 1950, υπήρξαν μαρτυρίες πως το «Λέων» χάθηκε ξανά για δύο ολόκληρες ημέρες κατά τη διάρκεια ασκήσεων στο Ιόνιο, χωρίς να υπάρξει εξήγηση, παρά μόνο… αναμνήσεις.
Μετά την επανεμφάνισή του, παρατηρήθηκαν ορισμένες αλλαγές στο εσωτερικό του, με σημαντικότερη από αυτές το ανεξήγητο σφράγισμα μερικών από τις πόρτες του.
Ορισμένοι ναύτες παραδέχτηκαν πως ακόμα και στα ηλεκτρολογικά του πλοίου είχαν σημειωθεί περίεργα φαινόμενα, με το πιο παράξενο όλων την ύπαρξη καλωδίων που έμοιαζαν να ξεκινούν από το πουθενά και… να καταλήγουν στο πουθενά.
Παρότι το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ δεν έχει αποδεχθεί την εφαρμογή του Πειράματος της Φιλαδέλφειας, πηγές του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού αναφέρουν πως μέρος του ηλεκτρικού εξοπλισμού και άλλων μηχανικών εξαρτημάτων, είχε απομακρυνθεί από το πλοίο και επιστραφεί στους Αμερικανούς.
Θεωρία που υποστηρίζει την άποψη αυτή, αναφέρεται στο βιβλίο «Το πείραμα της Φιλαδέλφειας» που φέρει την υπογραφή του Τσαρλς Μπέρλιτζ.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα, όταν το «Λέων» ταξίδεψε από την Αμερική στην Ελλάδα, στα χαρτιά παρουσιαζόταν να έχει βάρος 1.520 τόνων, ενώ στα ελληνικά έγγραφα, αναφέρεται ως «αντιτορπιλικό 1.900 τόνων».
Ο ίδιος, αποδίδει τη διαφορά των 380 τόνων, στο βάρος των μηχανημάτων που τοποθετήθηκαν στο πλοίο λίγο πριν λάβει χώρα το πείραμα, που σκοπό είχαν να «συνεργαστούν» με τους ηλεκτρομαγνήτες ώστε να κάνουν το US Eldridge αόρατο.
Αλήθεια; Υπερβολές;
Τι στα αλήθεια (δεν) συνέβη
Αυτό που δε μπορεί να αμφισβητηθεί είναι το γεγονός πώς όσοι γνώριζαν εκείνους που μπήκαν και ταξίδεψαν στο εσωτερικό του, δε σταμάτησαν λεπτό να υποστηρίζουν πως κάτι δεν πήγαινε καλά.
Μαρτυρίες θέλουν τους ναύτες να έχουν αποκτήσει νευρολογικά προβλήματα, με πολλούς από αυτούς να αντιμετωπίζουν μέχρι και συμπτώματα σοβαρών ψυχικών διαταραχών.
Το βλέμμα τους θύμιζε την κατάσταση των στρατιωτών που έλαβαν μέρος στο «Πείραμα της Φιλαδέλφειας», ενώ βίωναν και τρομακτικές παραισθήσεις χωρίς κανείς να μπορεί να εξηγήσει το πώς συνδέονταν οι δύο περιπτώσεις…
Σήμερα, το θρυλικό US Eldridge – Λέων δεν υπάρχει. Διαλύθηκε στο τέλος της δεκαετίας του ’90, έχοντας μεταφερθεί στο Ναύσταθμο της Σούδας.
Πείραμα ή παραμύθι;
Η λογική εύκολα μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως όλο αυτό δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα καλά μελετημένο σενάριο. Σενάριο, το οποίο τα ιστορικά στοιχεία διαψεύδουν.
Αυτό τουλάχιστον αποδεικνύει το ημερολόγιο του πλοίου, το οποίο φέρεται από τις 27 Αυγούστου του 1943 έως τις 17 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους να… μπαινοβγαίνει στη Νέα Υόρκη, χωρίς να έχει βρεθεί ούτε λεπτό στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ.
Οι ημερομηνίες έπεσαν ξανά στο τραπέζι και κατά τη διάρκεια επανένωσης μερικών βετεράνων του US Eldridge στο Atlantic City, όταν οι ίδιοι επιβεβαίωσαν σε δημοσιογράφους της εφημερίδας «Philadelphia Inquirer» πως στις 28 Οκτωβρίου –όταν υποτίθεται πως έλαβε χώρα το παράτολμο πείραμα- το πλοίο δεν βρισκόταν στη Φιλαδέλφεια αλλά στο Μπρούκλιν, με τον ίδιο τον καπετάνιο να αρνείται κατηγορηματικά ότι το θρυλικό εκείνο πλοίο ενεπλάκη ποτέ σε πειράματα…
Μύθος και ιστορία συγκρούονται για ακόμα μία φορά. Όπως σε κάθε περίπτωση, όμως, ο καθένας επιλέγει από ποια μεριά θα αναλύσει τα γεγονότα.