Οι δύο Εκκλησίες ήταν ενωμένες ως το έτος 1054 όταν χωρίστηκαν οριστικά. Το Μεγάλο Σχίσμα ήταν αυτό που διαίρεσε το Χριστιανισμό στην Ανατολική Ορθοδοξία και στο Δυτικό Καθολικισμό.
Χριστιανισμός
Όπως μπορεί να αντιληφθεί κανείς, αυτό δεν έγινε από τη μια στιγμή στην άλλη.
Στην πραγματικότητα προηγήθηκε μια παρατεταμένη περίοδος απομάκρυνσης και αποξένωσης των δύο Εκκλησιών η οποία μοιραία οδήγησε στην οριστική ρήξη και τελικά στην απόσχιση των δύο Εκκλησιών.
Ποιες είναι όμως οι διαφορές και ποιες οι ομοιότητες μεταξύ της Ορθοδοξίας και του Καθολικισμού; Θα επιχειρήσουμε να αναφέρουμε τις πιο σημαντικές.
Διαφορές μεταξύ Ορθοδόξων και Καθολικών
Οι δύο σημαντικότερες διαφορές των δύο Εκκλησιών είναι οι εξής:
1. Στην Ορθοδοξία, το Σύμβολο της Πίστεως (το γνωστό μας “Πιστεύω”) αναφέρει ότι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται μόνο εκ του Πατρός.
Και εις το Πνεύμα το άγιον, το κύριον, το ζωοποιόν, το εκ του Πατρός εκπορευόμενον…
Αντίθετα στον Καθολικισμό, στο “Πιστεύω” έχει προστεθεί ότι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται και εκ του Υιού (Filióque), κάτι το οποίο αντιτίθεται στα λόγια του Ευαγγελίου και στις πρώτες Οικουμενικές Συνόδους.
Et in Spíritum Sanctum, Dóminum et vivificántem: qui ex Patre Filióque procédit…
2. Η δεύτερη σημαντική διαφορά έχει να κάνει με το Αλάθητο ή Πρωτείο του Πάπα.
Οι μεν Ορθόδοξοι πιστεύουν ότι μόνο οι Άγιοι Απόστολοι είχαν αυτό το Πρωτείο, ήταν δηλαδή αλάθητοι, γιατί φωτίστηκαν από το Άγιο Πνεύμα.
Το Βατικανό
Οι δε Καθολικοί αναγνωρίζουν στο πρόσωπο του Επισκόπου της Ρώμης ένα Πρωτείο το οποίο ωστόσο το χαρακτηρίζουν ως Πρωτείο αγάπης και όχι ως εξουσίας ή κυριαρχίας πάνω στην Εκκλησία.
Άλλες διαφορές έχουν να κάνουν με τα Ιερά Μυστήρια, την αγαμία του κλήρου, την εξωτερική διαφορά στο σημείο του σταυρού, τη νηστεία, την σύλληψη της Θεοτόκου, το εορτολόγιο κλπ.
Η ΒάπτησιςΓια παράδειγμα κατά το μυστήριο της Βάπτισης, οι Καθολικοί δεν βουτάνε ολόκληρο το βρέφος μέσα στο νερό, αλλά απλώς το ραντίζουν.
Αντίθετα οι Ορθόδοξοι βουτάνε ολόκληρο το μωρό μέσα στην κολυμπήθρα εκτός αν υπάρχει κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας οπότε κάνουν το λεγόμενο αεροβάπτισμα.
Έτσι κι αλλιώς η λέξη βαφτίζω ετυμολογικά προέρχεται από το εμβαπτίζω που σημαίνει βυθίζω κάτι μέσα σε υγρό, βουτώ.
Κοινά στοιχεία των δύο Εκκλησιών
Είδαμε, λοιπόν, ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές οι οποίες είναι διασπαστικές και άλλες, ίσως λιγότερο σημαντικές, οι οποίες μπορεί να πει κανείς ότι οφείλονται στην πολυφωνία απόψεων.
Εκτός όμως από τις διαφορές μεταξύ των Ορθοδόξων και των Καθολικών υπάρχουν φυσικά και πολλές ομοιότητες καθώς και οι μεν και οι δε είναι Χριστιανοί.
Ο Θεός, ο Χριστός, το Άγιο Πνεύμα, η Παναγία, τα μυστήρια, η Αγία Γραφή και οι Άγιοι Απόστολοι είναι κοινοί και στις δύο εκκλησίες.
Επίσης με το βάπτισμα (έστω κι αν γίνεται διαφορετικά) γίνεται κανείς Χριστιανός και όχι Ορθόδοξος ή Καθολικός.
Επομένως ίσως θα έπρεπε να εστιάσουμε περισσότερο σε αυτά που ενώνουν τις δύο Εκκλησίες και όχι σε αυτά που τις χωρίζουν.
Μόνο με αυτό τον τρόπο ίσως οι δυο Εκκλησίες να ενωθούν κάποτε.
