Η Μεγάλη Εβδομάδα στο Άγιο Όρος αποτελεί μια μοναδική εμπειρία, γεμάτη πνευματικότητα, κατάνυξη και ιερή ατμόσφαιρα. Χιλιάδες πιστοί συρρέουν στο Περιβόλι της Παναγίας για να ζήσουν από κοντά τις θρησκευτικές τελετουργίες, που τελούνται με βυζαντινή μεγαλοπρέπεια.
Από την Κυριακή των Βαΐων έως το Μεγάλο Σάββατο, οι μοναχοί και οι προσκυνητές ακολουθούν ένα αυστηρό πρόγραμμα, γεμάτο με ακολουθίες, προσευχές και νηστεία. Κάθε ημέρα έχει τη δική της σημασία και τα δικά της έθιμα, με κορυφαία στιγμή την περιφορά του Επιταφίου την Μεγάλη Παρασκευή και την Ανάσταση του Χριστού το Μεγάλο Σάββατο.
Η ησυχία και η γαλήνη που επικρατούν στο Άγιο Όρος, σε συνδυασμό με την κατανυκτική ατμόσφαιρα και το величие των θρησκευτικών τελετουργιών, δημιουργούν ένα μοναδικό πνευματικό περιβάλλον, που αγγίζει την ψυχή κάθε επισκέπτη. Η Μεγάλη Εβδομάδα στο Άγιο Όρος αποτελεί μια ιερή εμπειρία, που μένει χαραγμένη στη μνήμη για πάντα.
Μονή Γρηγορίου: Μεγάλη εβδομάδα στο Άγιο Όρος
Αρχίζει η Αγρυπνία. Αρχίζει η μεγάλη πορεία της Μεγάλης Εβδομάδος. Ευφρόσυνα, χαρούμενα, πανηγυρικά. Αρχίζει και η εναγώνια ευθύνη και αναμφισβήτητη εξουσία του Τυπικάρη, στον οποίο υποχρεούνται να υποτάσσονται, κάνοντας αδιάκριτη υπακοή, όλοι, από τους ψάλτες, κανονάρχους, διάκους, παπάδες, ηγούμενο, μέχρι και τον Αρχιερέα…
Μονή Γρηγορίου, Σάββατο του Λαζάρου 1977, απόγευμα. Πάστρα στο Μοναστήρι. Σκούπες, φασίνες, νερά, χέρια γρήγορα, προσεχτικά, ορεξάτα. Καθολικό, αυλές, τράπεζα, αρχονταρίκι, συνοδικό, όλα λάμπουν. Και μυρτιές άφθονες.
Μεγάλη εβδομάδα στο Άγιο Όρος
Το Αγιορείτικο Θυμίαμα είναι αυθεντικό μοναστηριακό προϊόν. Φτιάχνεται με προσωπική φροντίδα & προσευχή από κελλιώτες μοναχούς.
Αγοράστε το μοναδικό Αγιορείτικο Μοσχοθυμίαμα εδώ.
-Ευλογείτε!…
-Ο Κύριος!… Καλή αγρυπνία!… Από απόψε και όλες τις μέρες, μέχρι την «κλητή και αγία ήμερα, τη μία των Σαββάτων», κάθε βράδυ αγρυπνία!
Η Εβδομάδα είναι μεγάλη από κάθε άποψη… Υπάρχει και Δεσπότης στο Μοναστήρι. Ο Πισιδίας Ιεζεκιήλ,ο από Αυστραλίας, άνθρωπος της προσευχής και της αγάπης, καλογηρικός, ταπεινός, αξιόθεος. Συναγωνισμός ανάμεσα στα παλαιότερα γεροντάκια, ποιος να κρατήσει την ώα του μανδύα του.
Υποχωρούν όλοι στον αγιασμένο γερο-Ησύχιο. Σ’ όλη την αγρυπνία ο ηλικιωμένος Επίσκοπος στέκεται όρθιος στο Δεσποτικό, ήσυχος, πράος και βλογημένος, Πανηγυρική κωδωνοκρουσία σε τρεις στάσεις.
«Δόξα τη αγία και Ομοουσίω και Ζωοποιώ και Αδιαιρέτω Τριάδι…».
Μεγάλη εβδομάδα στο Άγιο Όρος – Αρχίζει η Αγρυπνία
Αρχίζει η μεγάλη πορεία της Μεγάλης Εβδομάδος
Ευφρόσυνα, χαρούμενα, πανηγυρικά. Αρχίζει και η εναγώνια ευθύνη και αναμφισβήτητη εξουσία του Τυπικάρη, στον οποίο υποχρεούνται να υποτάσσονται, κάνοντας αδιάκριτη υπακοή, όλοι, από τους ψάλτες, κανονάρχους, διάκους, παπάδες, ηγούμενο, μέχρι και τον Αρχιερέα.Ο Τιμόθεος θα τα καταφέρει περίφημα μέχρι τέλους. Είναι δήλιος κολυμβητής στις θάλασσες του μοναστηριακού τυπικού… Στο δεξιό χορό ο καλλικέλαδος παπα-Παντελεήμων ο Κάρτσωνας, το αηδονάκι της Αγίας Άννας. Στην ενάτη έδωσε τον καλλίτερο εαυτό του. Ακούγοντας το «Θεός, Κύριος καί έπέφανεν ήμίν. Συστήσασθε έορτήν καί άγαλλόμενοι δεύτε μεγαλύνωμεν Χριστόν μετά βαΐων καί κλάδων…» δεν ξέρεις αν είσαι στη γη ή έχεις αρπαγή με τον Παύλο στον τρίτο ουρανό.
Ευλογούνται τα βάγια και μοιράζονται στους πατέρες. Όλοι θα τα κρατούν στο χέρι μέχρι τέλους της λειτουργίας.
Τα «νικητικά κατά των παθών σύμβολα», κατά τον μεγάλο Αγιορείτη Νικόδημο… Οι Εκκλησιαστικοί, μεγαλοπρεπείς μέσα στους μαύρους μανδύες τους σκορπίζουν βάγια σ’ όλο το ναό, στη λιτή, στον εξωνάρθηκα. «Εξέλθετε έθνη, εξέλθετε καί λαοί..».
Ευωδιά δάφνης ελληνοπρεπούς στα πόδια του Εισερχομένου στην Αγία Πόλι επί πώλου όνου Βασιλέως των όλων… Γίνεται και χειροτονία Διακόνου. Το καλογέρι των Καρτσωναίων, ο Χρυσόστομος. Στην τράπεζα συνεχίζεται η μυσταγωγία. Καμπάνες, διβάμβουλα, κατζία, με τον ποτάμιο μανδύα του ο Αρχιερεύς, τον πορφυρούν και περίχρυσον, με ανάγνωση πατερική (η ανάγνωση είναι η μεγαλύτερη αυθεντία εν Αγίω Όρει: «Το είπε ή άνάγνωσις!…» έλεγαν οι παλαιοί, (πού θα πει: Roma locuta,causa finita), με Ύψωση της Παναγίας, με προσφώνηση του Ηγουμένου και ομιλία του Δεσπότη. Στο τέλος ο Γέροντας του νεοχειροτόνητου μοιράζει σ’ όλους από ένα ρινόμακτρο αντί μπομπονιέρας. Παλαιό αγιορείτικο έθιμο, για νάχουν να σκουπίζουν οι πατέρες τα καρδιοστάλακτα δάκρυα της κατανύξεως και τα γλυκερά και παραμυθητικά του χαροποιού πένθους…
Εν όψει των ήμερων του Πάθους ξεχωριστά χρήσιμο…
Η Ακολουθία του Νυμφίου σεμνή, αργόσυρτη, προσεγμένη, χωρίς μελοδραματικές εξάρσεις, χωρίς δυτικόφερτα μαύρα και μενεξελιά χρώματα σε άμφια και καλύμματα.
Το κατά Θεόν πένθος, το χαροποιό, είναι διαφορετικό από το κοσμικό. Ούτε από κρέπια εξαρτάται, ούτε από πλερέζες, ούτε από χρώματα. Είναι υπόθεση καρδιάς, εσωτερική, μυστική. Άλλωστε οι Μοναχοί μια φορά τα φόρεσαν τα μαύρα και δια βίου.
Δέος και συγκίνηση: Μεγάλη εβδομάδα στο Άγιο Όρος
Μεγάλη εβδομάδα στο Άγιο Όρος
Πρωινή ακολουθία της Μεγάλης Δευτέρας
Ώρες και ατέλειωτα ευαγγελικά αναγνώσματα. Το βράδυ πανηγυρικός εσπερινός, ανοιξαντάρια, λιτή, αρτοκλασία, ολονύκτια αγρυπνία! Κάπου μπερδεύομαι.
Τη Μεγάλη Τρίτη πέφτει η γιορτή του Ευαγγελισμού! Τάχει αυτά το αδιόρθωτο Ιουλιανό ημερολόγιο. Φέτος (2007) τα πράγματα θαν’ ακόμα πιο μπερδεμένα. Ο Ευαγγελισμός πέφτει το Μέγα Σάββατο. Στο Άγιον Όρος δεν ισχύει η ξεκάθαρη πρόβλεψη του Τυπικού (περίπτωση ΚΓ’, § 69) πού διακελεύεται πώς αν συμπέσει η εορτή τη Μ. Παρασκευή ή Μ. Σάββατο μετατίθεται για το Πάσχα, αλλά γιορτάζεται… ανήμερα!
Κουβάρι σωστό, όλο-μπέρδευτο, και ώδε εστίν η σοφία των τυπικάρηδων να το ξεμπερδέψουν, χωρίς ούτε το πενθηρόν της εις Άδου Καθόδου να λυμανθή, αλλά ούτε και το χαρμόσυνο και πανηγυρικό του κεφαλαίου της σωτηρίας ημών να περιορισθή. Χαίρομαι κατάβαθα πού με το διορθωμένο ημερολόγιο δεν μας προκύπτουν τέτοιες συμπτώσεις.
Καθημερινά οι περισσότερες ώρες περνούν μέσα στο ναό.
Οι ακολουθίες είναι σχοινοτενείς, τα αλλεπάλληλα ευαγγελικά αναγνώσματα ατέλειωτα. Το σώμα κουρασμένο και από την αλαδία και μονοφαγία, καταπονείται, αλλά έρχεται η παράκληση του Παρακλήτου και η γλυκύτατη κατάνυξη. Βιώνεται έντονα το «Πόσον την βιοτικήν άποθώμεθα μέρίμναν, ως τον Βασιλέατων όλων ύποδεξόμενοι…».
Τη Μεγάλη Πέμπτη η Ακολουθία των Άχραντων Παθών έχει κάτι το μοναδικό.
Τα λυρικότατα αντίφωνα ψάλλονται αργά, σεμνά, από νηστεμένα στόματα, και η ψυχή τα ρουφά σαν σφουγγάρι. Γλυκά δάκρυα έρχονται σ’ όλους.
Κάποτε ένας Εβραίος έμπορος Θεσσαλονικιός πού εξυπηρετούσε το Μοναστήρι, βρέθηκε τέτοιες μέρες εδώ. Ακούγοντας τους ύμνους πού στηλίτευαν τα κατά του Χριστού ανδραγαθήματα των παλαιών εκείνων Εβραίων έπεσε κάτω ξερός, λιπόθυμος. Όταν τον συνέφεραν είδαν κι έπαθαν να του δώσουν να καταλάβει ότι οι ύμνοι δεν γράφτηκαν γι’ αυτόν προσωπικά.
Παλαιότερα στο Όρος δεν λιτανευόταν μετά το πέμπτο ευαγγέλιο της Ακολουθίας των Άχραντων Παθών ο Εσταυρωμένος. Απλούστατα ο εκκλησιαστικός έφερνε κι έβαζε στο προσκυνητάρι την ιερά εικόνα της Σταυρώσεως. Όπως και δεν γινόταν, βέβαια, η λεγομένη Αποκαθήλωσις (ούτε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο γίνεται μέχρι σήμερα).
Τώρα, άλλοι παπάδες ήρθανε κι άλλα χαρτιά βαστούσανε…
Η Μεγάλη Παρασκευή δεν έχει τίποτε από το δραματικό στοιχείο και τις φιοριτούρες πού παρεισέφρυσαν τα τελευταία χρόνια στην πράξη των ενοριών.
Όλα λιτά, δωρικά, μοναχοπρεπή. Ένα απλό τραπέζι στο κέντρο του ναού, χωρίς κουβούκλιο, με τον υφασμάτινο επιτάφιο (αέρα) και το ιερό Ευαγγέλιο, την ίδια χάρτου και μέλανος» εικόνα του Χριστού και λίγα άνθη, πού τα μαζέψαμε το πρωί από τη γειτονική ρεματιά, μοναχοί μαζί και προσκυνητές, είναι όλος κι όλος ο Επιτάφιος.
Στο νου έρχεται ο ανεπανάληπτος, αριστουργηματικός στην απλότητα του βυζαντινός Επιτάφιος του Καντακουζηνού (1354) της Μονής Βατοπεδίου… Η ακολουθία είναι μακρύτερη. Κανένας δε βιάζεται. Υπνεΐη ζωή. Ο Βασιλεύς κεκοίμηται. Κάθε σκίρτημα γήινο, λοιπόν, καταστέλλεται. Μόνο η καρδιά, γεμάτη χαρμολύπη, αγρυπνεί με αδιάλειπτη προσευχή, καθώς ο θείος Έρωτας της καθεύδει.
Όταν οι δύο χοροί μαζί με κορυφαίους τον Δαμασκηνό, τον Υπάτιο και τον παπα-Μελέτιο ψάλλουν το «Σέ τον αναβαλλόμενον το φως ώσπερίμάτιον», κι οι πέτρες ραγίζουν.
Οι πατέρες δυσκολεύονται να κρύψουν τα συναισθήματα τους.
Η περιφορά του Επιταφίου γίνεται γύρω από το Καθολικό, με κηροδοσία, ψαλλομένου του «Τον ήλίον κρύψαντα τάς ιδίας ακτίνας…». Φέρεται πάνω στα άσκεπη κεφάλια τεσσάρων σεπτών ιερομόναχων με επικεφαλής τον ηγούμενο, ο οποίος και κρατά πάνω στο στήθος του με το δεξί του χέρι το ιερό Ευαγγέλιο.
Κατά την επάνοδο στο ναό ο γερο-Δαμιανός ο οικονόμος, κατανενυγμένος σαν παιδί, αυτός ο ζόρικος, ο φωνακλάς Αρβανίτης, με δάκρυα στα μάτια, ραντίζει με ροδόσταμο τους πάντες, ευχόμενος «Καλή Ανάσταση».
Το Μέγα Σάββατο η Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, με όλα τα Παλαιοδιαθηκικά αναγνώσματα, το «Ανάστα ο Θεός» από τον σεβάσμιο Ηγούμενο Γεώργιο πού μας ραίνει με δάφνες, χαρμόσυνη κωδωνοκρουσία, ατμόσφαιρα χαρούμενη. Αλάδωτη τράπεζα κι ύστερα διαβάζονται εν τοις κελλίοις οι Πράξεις… – Μεγάλη εβδομάδα στο Άγιο Όρος!
Το βράδυ η Παννυχίδα της Λαμπρής, Μετά το «Δεύτε, λάβετε φως!», όλοι με τη μελισσοκέρινη λαμπάδα αναμμένη εξέρχονται μετά πομπής, κρουομένων των χειροσημαντρών, στην αυλή, όπου και τελείται, δίχα μέντοι γε πυροκροτάλων, πυροβολισμών, βεγγαλικών, φωτοβολίδων, συριγμών και λοιπών συναφών, αλλά μετά πολλής θεοπρεπείας και μυστικής εξάρσεως η Ακολουθία της Αναστάσεως.
Το «Χρίστος ανέστη!» ψάλλεται σε αρχαίο μέλος, αργά, λίγο ασυνήθιστο ως τότε στ’ αφτιά μου. Οι καμπάνες δονούν τους αιθέρες και μεταδίδουν το χαρμόσυνο άγγελμα.
Τ’ ακούει ο γερο-Άθωνας και σταυροκοπιέται χαρούμενος. Τ’ ακούει η θάλασσα και παφλάζει εν ευφροσύνη το κύμα της. Τ’ ακούνε τα δάση, οι καστανιές κ’ οι λεφτοκαρυές και επικροτούσι τοις κλάδοις. Τ’ ακούνε τα οστά τα γεγυμνωμένα των πατέρων, τα φυλασσόμενα με τιμή στο υπόγειο του ναού του κοιμητηρίου, πού ήδη τους άναψαν το καντήλι με το νέο αναστάσιμο φως, και φωτίζονται και λάμπουν, χαίρονται τη ελπίδι της αναστάσεως, εις ζωήν αιώνιον.
Στην επιστροφή ο γερο-Δαμιανός πάλι με το ραντιστήρι του και τα μύρα του, Μυροφόρος ανήρ, μας υποδέχεται με το «Χρίστος ανέστη!».
Λάμπει ολόφωτο το καθολικό, κουνιούνται τα καντήλια κ’ οι πολυέλαιοι, κι ο μικρός Χριστάκης ονειρεύεται τέτοια ώρα να γίνει η κούρα του. Και έγινε ακριβώς τότε, μετά από πέντ’ – έξι χρόνια…
Οι χοροί βροντούν εν αγαλλιάσει τον ανυπέρβλητο κανόνα του Δαμασκηνού. «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε καί γη καί τα καταχθόνια!… Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν, άδου τήν καθαίρεσιν!…». – Μεγάλη εβδομάδα στο Άγιο Όρος!
Στην ενάτη ωδή, μόλις αρχίσει το γλυκύτατο «Ο άγγελος έβόα τη Κεχαριτωμένη… Φωτίζου, φωτίζου, ή νέα Ίερουσαλήμ…», πολλοί πατέρες, εξάρχοντος του γερο-Ανδρέα, αρχαίου Γραμματέως της Μονής, εξέρχονται του ναού, μαζί με τον Βησσαρίωνα τον υπεύθυνο εκκλησιαστικό, παίρνουν στα χέρια τα ξύλινα τάλαντα και περιέρχονται το καθολικό κρούοντας τα ρυθμικά, ζωηρά, χαρούμενα, ενώ ο γερο-Εφραίμ, από τους παλαιούς Προϊσταμένους, έχει πιάσει το σφυράκι του και κρούει το σιδηρούν, μ’ ένα παιδιάστικο χαμόγελο από το εν’ αφτί μέχρι το άλλο.
Ο Κατηχητικός Λόγος διαβάζεται στην ώρα του από τον Ηγούμενο, πριν τη Θεία Λειτουργία. (Όποιος δεν έχει ακούσει τον Κατηχητικό Λόγο του Χρυσοστόμου απ’ το στόμα του ηδύμολπου Ηγουμένου Αλεξίου της Ξενοφώντος, χάνει…). Στα τιμητικά στασίδια μετά το ηγουμενικό χοροστατούν οι εκπρόσωποι των άρχων: Ο αστυνόμος, ο λιμενάρχης, ο τελωνοσταθμάρχης κι ο προϊστάμενος του ταχυδρομείου Δάφνης.
Μεγάλη εβδομάδα στο Άγιο Όρος
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, πριν από τη Θεία Κοινωνία, επειδή υπήρχαν πολλοί κοσμικοί προσκυνητές, ο Ηγούμενος Γεώργιος, με ιλαρό ύφος παρακαλεί όσους δεν έχουν ετοιμασθή κατάλληλα με εξομολόγηση, να μην προσέλθουν για Θεία Μετάληψη, αρκούμενοι στο αντίδωρο.
Τ’ ακούει κι ο γερο-Αυξέντιος ο νηπτικός, πού η θέα του ακτίστου φωτός ήταν η συνήθης του κατάσταση, τυφλός, όμως, σωματικά, και νομίζει ότι ο Γέροντας το είπε για όλους, κι αρχίζει εν απλότητι δημοσία εξομολόγηση, μετά δακρύων, εις επήκοον πάντων:
-Εγώ, Γέροντα, έχω αναισθησία και δε νοιώθω πού πνίγομαι στις αμαρτίες μου!… Είδε κι έπαθε ο Ηγούμενος να τον πείσει πώς ο λόγος του αφορούσε στους κοσμικούς. (Τέτοια ώρα βρήκε να απουσιάζει από ‘δώ ο κυρ-Νίκος ο Πεντζίκης!…). Θέλοντας και μη, εφαιδρύνθημεν όλοι και προσωπικώς παρεκάλεσα τον Θεό να μας δώσει λίγη από την «αναισθησία» του οσίου Του… Στην τράπεζα άλλο πανηγύρι. Καμπάνες, διβάμβουλα, θυμιατά, κατζία, μανδύες, φαγητό «μεγίστης παρακλήσεως»: ψάρι, τυρί, σαλάτες, από δυο κόκκινα αυγά στον καθένα, μέχρι και… πάστες σοκολατίνες έφτιαξε για το αιδέσιμον της ημέρας ο γλυκύτατος και ασκητικότατος παπα-Πανάρετος, αρχαίος ζαχαροπλάστης στον κόσμο, υπέροχος και διακριτικός Πνευματικός της Μονής πλέον.
Ομιλία θεολογικότατη και μυσταγωγικότατη του Ηγουμένου Γεωργίου στην τράπεζα και απόλυση στο καθολικό, με καμπάνες, καμπάνες, υπέροχες καμπάνες!
Όλη την ήμερα σείεται το καμπαναριό
Όλες τις μέρες της Διακαινησίμου σείονται όλα τ’ αγιονορίτικα καμπαναριά, σε Μοναστήρια, Σκήτες, Καθίσματα, Ασκηταριά, Ερημητήρια. Μαθαίνουν κωδωνοκρουσία οι δόκιμοι κι όσοι από τους νέους Μοναχούς χρειάζονται σχετική… επιμόρφωση. Ο Χριστός ανέστη!
Για τον Εσπερινό της Αγάπης καταφθάνουν φαιδροί συμπανηγυριστές επίσημοι εκπρόσωποι γειτονικών Μονών (Σιμωνόπετρας, Διονυσίου κ.ά.), ενώ ήδη αναχώρησαν Γρηγοριάτες πατέρες για τις αντίστοιχες Μονές.
Στους φιλοξενουμένους ιερωμένους, αφού φορεθούν, τους παραχωρούνται τα πρεσβεία, κατά το «τη τιμή αλλήλους προηγούμενοι» (Ρωμ. ιβ’ 10). Ωραίο έθιμο πού ισχύει σ’ όλο τ’ Άγιον Όρος και υπογραμμίζει τη φιλαδελφία, την αγάπη και το ομόψυχο των Πατέρων.
Για την ανάγνωση του Ευαγγελίου στήνονται επαλλήλως δισκέλια από το κέντρο του ναού μέχρι τον εξωνάρθηκα. Γλώσσες κι εδώ πολλές, πλην εν σεμνότητι, και όχι για «να κάμει το κομμάτι του» ο ευαγγελιζόμενος.
Τη Νέα Δευτέρα γίνεται με τη μεγαλύτερη δυνατή επισημότητα, και εξάρχοντος Αρχιερέως στις Καρυές η μεγίστη Λιτανεία της σεβάσμιας θαυματουργής εικόνας της Θεοτόκου «Άξιον Εστίν», από το Πρωτάτο σ’ όλα τα γύρω Κελλιά και Καθίσματα.
Είναι η έκφραση του ύμνου: «Ο άγγελος εβόα τη Κεχαριτωμένη· Αγνή Παρθένε, χαίρε, και πάλιν έρώ χαίρε, ο Σός Υίός ανέστη τριήμερος εκ τάφου!…». Η Παναγία με τη Λιτανεία αυτή δείχνει την αναστάσιμη χαρά της.
Η λιτάνευση αρχίζει το πρωί και τελειώνει το βράδυ.
Κάπου έρχεται στο νου η μορφή του Γέροντα Παϊσίου άλλοτε να τη βαστάζει «πεφρικυΐαις χερσί», κι άλλοτε να την προσκυνάει ξεσκούφωτος, με ανάγλυφη στη μορφή του την καλή αλλοίωση του φωτόμορφου τέκνου της Εκκλησίας. Στη Γρηγορίου και στ’ άλλα Αθωνίτικα Μοναστήρια η Πασχαλινή Λιτανεία πραγματοποιείται την Τρίτη της Διακαινησίμου.
Εξαπτέρυγα, λαμπάδες, σήμαντρα, θυμιάματα, εικόνες στα χέρια των πατέρων, ψαλμωδίες χαρούμενες, θέαμα, άκουσμα και λάλημα υπεράνω περιγραφής. Περνάει Καθίσματα, Κελλιά, Ασκηταριά, και καταλήγει στον κήπο, όπου τελείται αγιασμός,για να μετάσχουν της αναστάσιμης χαράς και χάριτος όλα: και τα δέντρα, και τα κηπευτικά, και τα άνθη, και τα πουλιά, οι τσίφτηδες, οι χαλκοκουρούνες,οι πετροπέρδικες, τα λευκοχελίδονα, οι σταχτοπετροκλήδες, τ’ αηδόνια και τ’ αλλά, οι πεταλούδες, τα ζουζούνια, όλη η Δημιουργία!
Κάπως αργοπορημένη μου φαίνεται πώς έφθασε η σύγχρονη… «Πράσινη Θεολογία» της Οικολογίας. Η Αγιορείτικη φιλανθρωπία και αγάπη προς την όλη Δημιουργία έχει προηγηθεί πολλούς αιώνες!…
Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου πρ. Ν.Ζηλανδίας κ.Ιωσήφ,
Πειραική Εκκλησία 2007
