Η 9η Μαρτίου είναι η ημέρα που η ορθόδοξη εκκλησία γιορτάζει τους Αγίους Σαράντα και οι παλαιότεροι κάτοικοι της πόλης της Κηφισιάς ίσως φέρνουν στο μυαλό τους το μοναδικό γεγονός της μετακόμισης του μικρού βυζαντινού Ναού, που στις αρχές της δεκαετίας του 1990 βρισκόταν επί της Λ.Κηφισίας!
Μια τέτοια μέρα σχεδόν, πριν απο 22 χρόνια (7 Μαρτίου 1991), πάρθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο μια ιστορική απόφαση που υλοποιήθηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά , κι ίσως τελευταία, στην Ελλάδα
Τη δεκαετία του ’80 η λεωφόρος Κηφισίας, στο σημείο ανάμεσα στο Ζηρίνειο και την πλατεία Πλατάνου, ασφυκτιούσε από τα αυτοκίνητα και η κίνηση στον δρόμο είχε φτάσει στο αποκορύφωμά της.
Όχι ότι τώρα τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα, αλλά τον Μάρτιο του 1991 τέθηκε επιτακτικά η ανάγκη για τη διαπλάτυνση της λεωφόρου, καθώς οι δύο λωρίδες γίνονταν μία, με αποτέλεσμα οι οδηγοί να μποτιλιάρονται για ώρα. Πάνω στον δρόμο όμως, βρισκόταν ο μικρός ναός των Αγίων Σαράντα.
Το βυζαντινό εκκλησάκι που χρονολογείται από το 1562, εμπόδιζε τα έργα της διαπλάτυνσης και η τεχνική εταιρεία που είχε αναλάβει το έργο, βρέθηκε σε αδιέξοδο. Η ιδέα και μόνο της κατεδάφισης εξόργισε τους δημότες της περιοχής και τους τοπικούς φορείς.
Οι έντονες διαμαρτυρίες, ακόμα και με πανό και συγκεντρώσεις, έφεραν αποτέλεσμα. Οι αρμόδιοι κήρυξαν το εκκλησάκι διατηρητέο και η «Ελληνική Τεχνοδομική» ανέλαβε ένα φαινομενικά ακατόρθωτο για την εποχή εγχείρημα. Την «μετακόμιση» των Αγίων Σαράντα!
Πώς έγινε η μετακόμιση
Το έργο ήταν τόσο δύσκολο, που ακόμα και όσοι υποστήριζαν τη μεταφορά του ναΐσκου, όταν τελικά πάρθηκε η απόφαση, άρχισαν να φοβούνται ότι ήρθε το οριστικό τέλος της εκκλησίας. Το εγχείρημα ήταν πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα, καθώς για πρώτη φορά θα επιχειρούσαν μεταφορά κτιρίου και μάλιστα αυτούσιου. Τα τεχνικά μέσα δεν ήταν τόσο εξελιγμένα και το ίδιο το εκκλησάκι παρουσίαζε υψηλά ποσοστά σαθρότητας. Η δυσπιστία για την επιτυχία της μεταφοράς ήταν τέτοια, που η τεχνική εταιρεία δυσκολεύτηκε πάρα πολύ να βρει ασφαλιστική εταιρεία. Μετά από πολλές αρνητικές απαντήσεις, βρέθηκε τελικά ένα ασφαλιστικό γραφείο που τόλμησε να βάλει την υπογραφή του για το έργο. Το σχέδιο του αρχιτέκτονα Δημήτρη Κορρέ, ήταν να ανασηκωθεί το εκκλησάκι μαζί με τα θεμέλια του και να τοποθετηθεί πάνω σε ειδική πλατφόρμα με ράγες, για να μεταφερθεί…
Γράφημα της εποχής με τη διαδρομή που έπρεπε να καλύψει το εκκλησάκι.
Η απόσταση που έπρεπε να καλύψει ήταν 150 μέτρα, τα οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση έμοιαζαν χιλιόμετρα. Μια ακόμη δυσκολία ήταν ότι οι Άγιοι Σαράντα, έπρεπε να στρίψουν δύο φορές κατά τη διάρκεια αυτής της μικρής διαδρομής, μέχρι να πάρουν την τελική τους θέση έξω από τον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Κηφισιάς. Ειδικοί συντηρητές ανέλαβαν να καλύψουν τις τοιχογραφίες, ώστε να προστατευθούν. Κατά το σκάψιμο και την αποκόλληση των τοίχων του ναού βρέθηκαν τμήματα ρωμαϊκού γλυπτού. Όταν το εκκλησάκι απομονώθηκε, άρχισε το δύσκολο κομμάτι.
Το εκκλησάκι, όπως είναι σήμερα
https://www.flickr.com/photos/127226743@N02/20263820058
https://www.flickr.com/photos/127226743@N02/19830934563
Η μεταφορά του πάνω στις ράγες γινόταν με πάρα πολύ αργό ρυθμό και ο κόσμος παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα. Στη διαδρομή συνέβη και ακόμα ένα πρωτόγνωρο περιστατικό, αυτή τη φορά για τα χριστιανικά δεδομένα. Λόγω των στροφών που έπρεπε να πάρει, έγινε για κάποιες ώρες, ο μοναδικός ναός που το ιερό του δεν ήταν στραμμένο προς την Ανατολή, όπως συμβαίνει με όλες τις χριστιανικές εκκλησίες. Τελικά οι Άγιοι Σαράντα έφτασαν άθικτοι στον προορισμό τους. Μετά από κάποια έργα συντήρησης και μερικούς μήνες αγωνίας, άνοιξε ξανά την πόρτα του για τους πιστούς. Η εταιρεία κέρδισε το μεγάλο στοίχημα και ο ναός παραμένει μέχρι σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση.
Δείτε στο ντοκιμαντέρ με τίτλο «οι Άγιοι Σαράντα μετακομίζουν» τη μεταφορά βήμα βήμα, μέχρι την ολοκλήρωσή της.
Πηγή: mixanitouxronou.gr